Nationale Militie - Geneeskundig Onderzoek
Handleiding tot de leer van het Militair Geneeskundig Onderzoek
§ 71. Het Aangezigt
B. Het AANGEZIGT. - Bij het onderzoeken van het gelaat in het algemeen moet men niet alleen op de kleur der wangen, op de beweging der aangezigts-spieren en op de z.g. gelaats-trekken acht geven, maar vooral ook op de totale uitdrukking van het gelaat, de physiognomie. Het gelaat toch is te regt de spiegel genoemd zoowel van het physische, als van het psychische leven, zoodat men over ligchaams-kwalen en ziels-lijden daarop dikwijls belangrijke aanwijzingen lezen kan. Zoo bijv. vindt men eene uitdrukking van neerslagtigheid bij melancholici, van woede bij maniaci; zoo sterke beweging der neusvleugels bij asthmatici, blaauwe lippen bij hartlijden; zoo eene gele gelaatskleur bij leverzieken, eene witte bij miltkwalen; zoo vindt men een dikken neus en gezwollen lippen bij scrophulosis 1); de z. g. "Venus-vlekken" of corona Veneris (eene soort van acne) bij syphilis secundaria; zuchtige gesteldheid der oogleden bij hydro-thorax; blaauwe kringen onder de oogen bij helminthiasis; enz. enz.
Men kan aan het aangezigt eenige gebreken ontmoeten, die weinig of niet hinderlijk zijn en geene ongeschiktheid medebrengen, bijv. likteekens van vroegere beleedigingen zonder nageblevene stoornissen, moeder-vlekken (namelijk oppervlakkige of huid-teleangiëctasiën), tijdelijke exanthemata, bijv. hydroa, ligte graad van impetigo sparsa, enz. Men zij intusschen steeds bedacht, dat hoogere graden daarvan, alsmede andere wel ongeschikt makende ziekten, zoo als aandoening van de parotis, speeksel- of kaakfistels, mentagra, enz., somwijlen kunstmatig aan het oog te onttrekkenen alzoo te dissimuleren zijn, door bedekking met natuurlijke of valsche bakkebaarden en knevels.
Andere misleidings-ziekten, welke hier nog kunnen voorkomen zijn de prosopalgia (die zoowel gesimuleerd kan zijn, als gedissimuleerd worden), en verder de paralysis en de chorea faciei (die voor simulatie of nabootsing vatbaar zijn). Ten slotte moet vooral de opmerkzaamheid nog hierop worden gevestigd, dat eene ziekelijke gelaats-kleur opzettelijk kan worden gevormd (door emetico-catharctica, exçessus, enz.) 2).
Noten bij dit artikel
1) Simulatie, of liever grove imitatie, van scrophulosis is wel eens beproefd door het namaken van dikke lippen en neuszwelling, met behulp eener inwrijving dezer deelen met acria vegetabilia (bijv. succus Euphorbiae, succus Allii, enz.). Anderen voegden daarbij misvormde likteekens aan den hals door caustica aangebragt. Men lette, bij geval van twijfel, op het al of niet gelijktijdig bestaan van roode randjes aan de oogleden en van een dikken harden buik.
2) Zie het Aanhangsel, in de § over pyrexiae. Verder zie men over likteekens: het onderzoek der ledematen; over hydroa, enz.: de exanthemata (in het Aanhangsel); over prosopalgia: de neuralgiae (idem); over paralysis en chorea faciei (idem).

§ 70. Hydrocephalus | Inhoudsopgave | § 72. De Oogen |
