Nationale Militie - Geneeskundig Onderzoek

Handleiding tot de leer van het Militair Geneeskundig Onderzoek

§ 98. Ozaena

c). Ozaena. - Bij het visiteren kan het zijn, dat de inwendige neus-verzwering door dienstzoekenden wordt geheim gehouden. Inzonderheid bij personen met een' ingedrukten platten neus moet men hierop bijzonder bedacht zijn, als zijnde die, naar de ondervinding van sommige geneeskundigen, bijzonder tot ozaena voorbeschikt. Vóór het onderzoek wordt door de zoodanigen de neus herhaaldelijk gesnoten en soms door het opsnuiven van aqua frigida zoo veel doenlijk gezuiverd ¹⁾. Daarenboven wordt de onaangename reuk aan dit gebrek eigen ²⁾ wel eens gemaskeerd door het inbrengen van oleum caryophyllorum, oleum bergamotti en andere welriekende stoffen in den neus. De herkenning berust op de waarneming der overige verschijnselen van dit gebrek, zoo als neus-stem ³⁾, ontvelling van de bovenlip, teekenen van scrophulosis of syphilis ⁴⁾. Bovendien houde men bij het keuren van personen uit de lagere volks-klasse als algemeenen stelregel vast: dat alle geuren van welriekende stoffen reeds per se verdacht zijn !

Niet minder van gewigt is de voorwending van ozaena door onwilligen. Daartoe werden, in tegenoverstelling van de vorige misleiding, stinkende zelfstandigheden, bijv. caseus putridus, ova putrida, oleum rancidum, asa foetida in de neusgangen gebragt, en daar soms met sponsjes, zwam, pluksel-proppen, met of zonder ligaturen, die door de choanae naar de tanden liepen, bevestigd. In dit bedrog zal de simulant moeijelijk kunnen slagen. Men herkent het vooreerst ligtelijk aan de ingebragte vreemde ligchamen en bevestigingsmiddelen, zoowel in den neus als in den mond. Ten anderen kan men die gemakkelijk te voorscbijn brengen door sterk snuiten, door niesmiddelen, door de korentang of het pincet ⁵⁾.

Enkele voorbeelden zijn er wijders, dat de neuszweer met opzet werd gevormd of onderhouden hetzij door mechanische prikkeling, bijv., met houten vleesch- of brood-pennetjes ⁶⁾, hetzij door aanwending van tinctura cantharidum, succus Euphorbiae en dergelijken op het slijmvlies der neusholte en in den omtrek der neusvleugels. Hierbij werd somtijds de subjectieve ontwaring van eenen ondragelijken stank door den lijder logenachtig voorgewend. In zoodanige gevallen intusschen ontbreekt de neus-stem, de pijn bij drukking op den neus is veel geringer en wat vooral belangrijk is, er bestaat veel mindere neiging tot neusbloeden bij het sonderen en injecteren der neus-holte.

De behandeling gronde men op de algemeene regelen. In het laatste geval is ons een voorbeeld bekend, waar spoedige herstelling werd verkregen na de aanwending van het dwangbuis, ten einde het irriteren der ziekelijk gewordene mucosa verder tegen te gaan.

Noten bij dit artikel

1) Men vindt daarvoor ook opgegeven injecties met aqua aluminosa of aqua chlorina.

2) Die stank is, naar men weet, hoogst onaangenaam; het is mij intusschen tot nog toe niet mogen gelukken de vergelijking met dien naar weegluizen (van daar bij de Franschen "la punaisie" genaamd) te constateren, Siebert vergelijkt den reuk, dien hij bij fungeuse uitwassen in den neus bespeurde, met dien van "bontwerk"!?

3) De vox nasalis hangt hier af van de algemeene zwelling der membrana Schneideriana en is als zoodanig wel nimmer verborgen te houden.

4) Behalve deze, lette men hier ook op de mogelijkheid van besmetting met kwaden droes, somtijds geheel buiten voorkennis van den persoon ontwikkeld. Alsdan zal men veeltijds ook de hals-klieren, alsmede de amandelen gezwollen vinden.

5) Wanneer zoodanige proppen reeds lang in den neus hadden vertoefd, zou men zich daardoor om den tuin kunnen laten leiden, door de overeenkomst welke zij dan werkelijk met ziekelijk verdikt muco-pus vertoonen, gelijk het den Heer Kerst is gebleken. Men moet die dan in water afspoelen, om den waren aard te ontdekken.

6) De Off. v. Gez. Blanken vond eens zoodanige houtjes, met etter en bloed bedeeld, bij het onverwacht visiteren der krib van eenen dergelijken simulant. Register v. v. z. n°. 4.

Afbeeldingen van bovengenoemde werktuigen

	Korentang