f). Surdo-mutitas . - Overal waar er sprake is van volharding in misleidings-ziekten moet aan de nagebootste doofstomheid eene eerste plaats worden toegekend. Voorbeelden daarvan zijn bekend gemaakt, niet alleen van maanden langen duur, maar zelfs van één tot vier jaren ¹⁾! Niet minder ook verdient het opmerking, met welk eenen hoogen graad van getrouwe navolging der natuur dit bedrog soms werd gepleegd, niet alleen door een volkomen afwennen van het "hooren", en door in het geheel niet te spreken, maar ook door het aannemen van een onnoozel voorkomen en een levendig gebaren-spel, zoo zelfs dat de meest geoefenden, ja soms de huisgenooten van den bedrieger, daardoor werden verschalkt ²⁾.

Het is bekend, dat dit gebrek in den regel aangeboren is, of althans in de vroegste jeugd is ontstaan. Wanneer alzoo lotelingen daarmede in de termen van reclame vallen, is het veeltijds allernoodwendigst, dat hierover authentieke attesten zoo van de Gemeentebesturen, als van de behandelende geneeskundigen, worden overgelegd. Bijaldien het gebrek daardoor geconstateerd, en de persoon van kind af algemeen voor doofstom erkend is, zal er meestal geen de minste twijfel overblijven (zie echter noot 2).

Het is dan ook niet de genoemde soort van dit gebrek, welke bezwaren bij het visiteren medebrengt, het is veelmeer de later verkregene doofstomheid van reeds dienenden die als misleidingskwaal wordt ontmoet. En hieromtrent moet al dadelijk worden opgemerkt, dat juist deze soort of vorm tot de hooge zeldzaamheden behoort, en dat reeds a priori het plotseling optreden daarvan bij volwassene, vroeger en overigens nog volmaakt gezonde individuën, ten hoogste verdacht mag worden gehouden ³⁾.

Bij de eigene herkenning van zoodanige gevallen moet, in de eerste plaats, een volledig onderzoek in het werk gesteld worden van al de organen welke hier ziekelijke afwijkingen zouden kunnen vertoonen (bepaaldelijk die der mond- en keelholte en de werktuigen van het gehoor, zie terug § 91 en § 100). Ten tweede, ga men de gelegenheidgevende oorzaken na (beleediging van den schedel, val, slag, verwonding van den hals, verminking van de tong, schrik of andere gemoedsaandoeningen, enz.), alsmede alle mogelijke verwijderde oorzaken (voorafgegane of nog bestaande ziekelijke toestanden van de zenuwmiddelpunten, van de buiks-ingewanden, zelfs wormziekte ⁴⁾, enz.). In de derde plaats, passe men de bijzondere herkenmiddelen, zoo als die ieder afzonderlijk bij de beschouwing der doofheid (§ 94) en der stomheid (§ 105) reeds zijn opgegeven, hier gezamenlijk toe, even als de daar geprezene behandelings-wijzen ook hier te stade kunnen komen.

Bij de meeste waarnemingen van deze simulatie was het overdrijven weder mede eene der aanwijzingen tot wantrouwen. Bedriegers toch doen veeltijds geene de minste moeite tot spreken, hoezeer men hen daartoe ook aanzet; hoogstens laten zij eene enkele maal zeer zachte, heesche klanken hooren. Het tegendeel is meestal bij ware doofstommen op te merken; bij hen is het uitstooten van soms vrij luide, doch altijd eigenaardige, niet gearticuleerde, ruwe of scherpe klanken (z. g. "gutturaal"-geluiden) niets ongewoons ⁵⁾.

Ten slotte valt nog op te teekenen, dat het hier, bij al de genoemde hulpmiddelen der wetenschap, menigmaal weinig bezwaar had, deze voorwending te herkennen, daarentegen dikwijls groote moeite kostte, om de simulanten tot bekentenis te brengen, hen tot spreken te dwingen, en al zoo tevens de omstanders te overtuigen. Eene enkele maal slaagde men daarin door gestreng dieet; andere malen door bedreiging met operatiën, of bij de Engelschen met lijfstraf. Het meest vruchtbare gevolg evenwel heeft men, onder de ook bij alalie aangegevene middelen, hier van het alcoholiseren gezien. In vier à vijf voorbeelden, waaronder één van ons zelven, werd alleen daardoor, in den gevolgden toestand van dronkenschap, ontdekking en bekentenis tevens verkregen.

Noten bij dit artikel

1) Niet alleen in de militaire dienst, maar ook onder de burgers, zijn gevallen van zoodanigen aard opgeteekend door Paré, Thomson, Foderé, Cheyne, Isfordink, H.Marschall, Percy en Laurent, Wendroth, van Dommelen (geval Van Pappelhorst, Register v. v. z. n°. 1), Hallegraeff (geval van Van Lienden, Register v. v. z. (n. 80) en anderen, ook eene hoogst leerzame waarneming door mij zelven, (geval van Broer Vijver, Nederl Lancet, 3 Serie, 2 Jaarg., 1852 - 1853, bladz. 609), en vooral door Guyot (niet minder dan negen gevallen, opgeteekend in de goed bewerkte Dissertatie "de morbis simulatis" van Dr. Van der Ketten, Groning. 1850).

2) Dit geschiedde zelfs aan den vermaarden Abt de L'Eepée, als ook aan onzen beroemden landgenoot Guyot. Een voorbeeld van vier jaren geduurd hebbende geheimhouding dezer misleiding, zelfs voor huisgenooten, werd aan den Heer Kerst, omtrent eenen dienstpligtigen loteling uit Noord-Braband, medegedeeld,

3) Immers het is vooreerst eene anatomisch-physiologische tegenstrijdigheid, dat bij eene zoodanige stoornis, met aandoening van de nervi glossopharyngeus, hypoglossus en recurrens van den n. vagus, alleen verlies van stem en spraak zoude volgen, zonder gelijktijdige afwijkingen van anderen aard, vooral in het gevoel en de beweging der daardoor geïnnerveerde organen. Evenzoo zou het vreemd wezen, dat bij eene zoo belangrijke plotselinge aandoening van den n. acusticus, de n. facialis niet tevens eenige afwijkingen liet bespeuren. In de tweede plaats zou het eene pathologische curiositeit uitmaken, wanneer bij complete surditas en alalia, eensklaps ontstaan, niet te gelijk andere verschijnselen van paralytischen aard voorhanden waren,

4) Eene voorzeker uiterst zeldzame waarneming van doofstomheid, als gevolg van helminthiasis, is te vinden in het Handboek der Oorheelkunde van Frank Swaagman.

5) Men herinnere zich hierbij, dat bij aangeborene doof-stomheid, het niet spreken geen gevolg is van oorspronkelijke werkeloosheid der spraak-organen, maar wel van de primitieve doofheid.

§ 105. Alalia

Inhoudsopgave

§ 107. Onderzoek van de Hals-streek

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op: 06 March 2021.