Nationale Militie - Geneeskundig Onderzoek

Handleiding tot de leer van het Militair Geneeskundig Onderzoek

§ 115. Scirrhus mammae

b). Scirrhus mammae. - Het is bekend, dat het rudiment der mam-klier bij den man somtijds in hooge mate ontwikkeld, zelfs zeer hypertrophisch kan zijn, zoodat daardoor op zich zelven reeds ongeschiktheid voor de krijgsdienst wordt daargesteld ¹⁾. Minder algemeen weet men, dat deze klier ook bij den man door scirrhus kan worden aangetast ²⁾. Dit laatste gebrek nu zou, in een enkel voorbeeld, door een persoon, welke eene zoodanige vergrooting van deze klier vertoonde, nagebootst zijn geworden. Aanhoudende, met opzet te weeg gebragte, mechanische irritatie werd daartoe gebezigd, in verband met logenachtige klagten over ondragelijke pijnen ³⁾. Naauwkeurig toezigt, zelfs bespieding, is hier ter ontdekking noodzakelijk en vooral de nosologische nasporing van de ontwikkeling en den gang der kwaal. Bij hardnekkig volhouden kan niet alleen de vrees voor, maar welligt zelfs het ten uitvoer brengen der amputatio mammae aangewezen zijn.

Noten bij dit artikel

1) Indien alleen, bij zeer vette personen, eene slechts matige opzetting der borstklieren voorhanden was, zou men hen, vooral voor de dienst als matroos en als kavallerist of stukkenrijder, wel kunnen aannemen. Meest toch zijn het overigens zeer wel gevormde en gezonde individuen. Bij buitengewoon hoogen graad nogtans kan deze abnormiteit hinderlijk zijn in het dragen van de uniform en het ledergoed, en kunnen zij daardoor, bepaaldelijk voor Infanterie-dienst, ongeschikt worden.

2) Mij is daarvan een voorbeeld bekend bij eenen later daaraan bezweken Ritmeester der Kavallerie; in vroegere jaren had hij reeds aan scirrhus testiculi geleden. In zijne gezonde dagen vertoonde deze lijder echter geene ongewone opzetting der mamklier.

3) Wendroth beschrijft dit geval. Het betrof eenen Pruissischen Uhlaan. Hij werd ontdekt bij een onverwacht bezoek, waarbij de versche sporen en indruksels der vingers, waarmede hij zijne borst aanhoudend scheen te hebben geknepen, op de huid zigtbaar waren.