Nationale Militie - Geneeskundig Onderzoek

Handleiding tot de leer van het Militair Geneeskundig Onderzoek

§ 149. Varicocèle

p). Varicocèle. - Er wordt soms onder de Offic. v. Gez. getwist over de vraag: of personen met aderbreuk behebt, al dan niet voor de Krijgsdienst mogen worden aangenomen? Bij het vrij veelvuldig voorkomen van dit gebrek, is deze vraag niet van gewigt ontbloot, vooral omdat het Leger een aanzienlijk verlies aan dienstbare manschappen zou lijden, wanneer men alle personen, die daarvan meer of minder sterk uitgedrukte sporen vertoonen, onvoorwaardelijk wilde afkeuren. Sommigen zijn daar sterk vóór ¹⁾, anderen verklaren er zich bepaaldelijk tegen. Een algemeene of absolute regel is hier echter naauwelijks te geven. Wanneer de varicocèle slechts aan ééne zijde (meestal de linker), of zelfs in geringen graad aan beide zijden bestaat, wanneer die alleen een deel der aderen van den funiculus spermaticus, of van het scrotum inneemt, en de persoon daarvan geene verrichtings-stoornissen ondervindt, valt aan de geschiktheid van overigens sterke en goed gevormde personen wel niet te twijfelen. Zij blijft dan dikwijls jaren of zelfs levens-lang zonder verdere gevolgen 2). Wanneer daarentegen de aderbreuk in een' hoogeren graad voorkomt, zoodanig dat de bal, de bijbal en de zaadstreng, soms tot in de liezen toe, in de uitzetting deelen, het geheele scrotum als een zak met brij en wormen, of vogel-darmen, is aan te voelen, en de persoon daarvan meer of minder belangrijke bezwaren ³⁾ bij het staan en gaan, bij het rijden als anderzins ondervindt, zal tot ongeschiktheid moeten worden besloten.

Voor het overige zij men bedacht, dat vrijwilligers hunne varicocèle, gedeeltelijk althans, kunnen dissimuleren. Vooral "tempore hiémali" kan deze eenigermate als morbus diminutus voorkomen, bijv. door "quies", "positio horizontalis protracta", "balneis aut lotionibus frigidis", in verband met naauwkeurig sluitende suspensoria. De laatste laten echter ligtelijk sporen na, waardoor men tot vermoeden van misleiding kan geraken, terwijl men in zulke gevallen zekerheid kan verkrijgen, door het scrotum eenigen tijd in warm water te doen baden.

Aanmerking: Men moet van de varicocèle onderscheiden de belangrijke balzaks-verslapping, welke echter meest slechts bij bejaarde voorwerpen aan den scrotaal-zak in zijn geheel kan worden aangetroffen ⁴⁾.

Noten bij dit artikel

1) Zij, die zich vóór het afkeuren der met varicocèle behebten verklaren, gronden zich op de, trouwens onbewezene, vooronderstelling, dat deze slechts de locale uitdrukking is eener dieper gezetelde aandoening van het poortaderstelsel, met buikvolbloedigheid.

2) Den Heer Kerst, welke hierop zijne bijzondere aandacht sedert vele jaren gevestigd heeft, zijn daarvan onderscheidene voorbeelden bekend. In één geval, waar de varicocèle totaal was aan beide zijden en in zeer sterken graad, bleef zelfs het voorttelings-vermogen geheel ongestoord.

3) Behalve plaatselijke dolor gravativus, wordt onder dezen, soms ook over lumbagos geklaagd. Dat deze bezwaren zelfs nu en dan niet zoo geheel gering zijn te schatten, blijkt, uit de waarneming der vele personen die zich, vooral in Frankrijk, deswegens aan soms vrij pijnlijke kunstbewerkingen, ter genezing daarvan, onderwerpen. Zie Vidal de Cassis.

4) Mij is een geval medegedeeld, waar de relaxatio scroti (wel eens "rhakosis" genoemd) in zoo hoogen graad bij eenen bejaarden Hoofd-officier bestond, dat het scrotum bijna tot aan de knieën nederhing!