Nationale Militie - Geneeskundig Onderzoek

Handleiding tot de leer van het Militair Geneeskundig Onderzoek

§ 165. Varices

h). Varices. - Bij het afkeuren van dienstzoekende personen wegens varices, behoort niet uit het oog te worden verloren, dat niet iedere zigtbare en voelbare waarneming van aderen aan de onderste ledematen als gevolg mag worden aangemerkt van variceuse verwijding dezer vaten. Men moet hiervan wel onderscheiden die gevallen, waar de aderen, bij eenen overigens volkomen gezonden bouw, slechts in buitengewone mate ontwikkeld zijn, zoo als dit juist bij krachtige personen, doch met de z. g. constitutio venosa bedeeld, het geval kan zijn. Ten anderen, komt somtijds een tweede toestand voor, welke insgelijks geene ongeschiktheid medebrengt, te weten, bij personen met eene zeer fijne en blanke huid, van de z. g. constitutio lymphatica, en bij welke men soms, meer dan bij anderen, de onderhuidsche ader-netten, v. a. in de knie-holten, ziet doorschemeren, een toestand, die overigens wel eens ten onregte onder de benaming van "varicositas" te hoog wordt aangeslagen. In gevallen van twijfel, inzonderheid bij den eerstgenoemden vorm, kunnen wij bij ondervinding aanraden, om den persoon vooraf eenige malen te laten loopen en springen of eenigen last te lalen optillen, en hem daarna op de teenen staande (waarbij de aderen door de drukking der musc. gastrocnemii en solei sterker te voorschijn treden) nogmaals te visiteren.

Ten opzigte van dit gebrek heeft men voor het overige twee gevallen van mogelijke, hoewel uiterst zelden toegepaste misleiding, namelijk:

1) Dissimulatio varicis. - Waartoe dezelfde middelen te baat kunnen worden genomen als voor de varicocèle bereids zijn opgegeven (§ 149), in verband met "compressio ope fasciarum" en met de aanwending van "adstringentia frigida". In één hoogst opmerkelijk voorbeeld werd eene poging aangewend tot celatio eener omschrevene aderspat door: pictura pigmento culis colori simili!" ¹⁾.

2) Simulatio varicis. - Men beweert, - doch ons is daarvan geen enkel geval bekend, - dat opzettelijke vorming of aggravatio van bestaande spatten ligtelijk tot stand kan worden gebragt: "adhibitione compressionis circularis ope ligaturae cujusdam ad basin membri".

Noot bij dit artikel

1) De Off. v. Gez. Ritter heeft dit geval waargenomen bij eenen plaats-vervanger, die de blaauwe kleur daardoor hoogst natuurlijk had weten te maskeren.