g). Morbi hepatis. - Slepend lever-lijden valt weder, vooral in Groot-Brittannië, in de kategorie van die ziekten, welke door Oost-indische militairen en zeelieden dienstbaar worden gemaakt aan het verkrijgen van hun ontslag, waarvan merkwaardige voorbeelden zijn medegedeeld ¹⁾.

Tot het bewerkstelligen dezer imitatie werden soms gecompliceerde hulpmiddelen te baat genomen, ten einde eenige voorname verschijnselen, welke leverziekten kunnen kenmerken of begeleiden, te laten constateren. Er werden klagten geuit over enteralgia (zie later de neuralgiën); er werden tympanitis (§ 126), vomitus (§ 128), of diarrhoe (§130) verwekt. Daarbij werden twee middelen gevoegd, die hier nog in het bijzonder moeten worden besproken, t. w.:

1°) De nabootsing van icterus. - Sommigen kleurden hiertoe hun gelaat, soms zelfs de geheele huid, geel of bruin, met behulp van curcuma, crocus, fuligo, inf. Nicotianae, enz.; anderen voegden daarbij geel-kleuring der urine, door usus internus radicis rhei, alsmede somtijds eene witachtige verkleuring der faeces, door potiones eener limonade met acidum muriaticum bereid. [Van dit laatste middel is mij nogtans de werking als zoodanig niet bekend].

2°) De nabootsing van physconia hepatis. - Daarvan zou, doch slechts in enkele gevallen, door het aannemen eener gedwongene ligchaams-houding, te gelijk met het bewerkstelligen eener diepe inspiratie, waardoor de hepar meer voorwaarts gebragt werd, de schijn kunnen worden aangenomen, inzonderheid wanneer de simulanten daarop de palpatie wisten te belemmeren door willekeurige, sterke contractie van de musc. abdominales.

Tot het herkennen van de nagebootste geelzucht behoeft men eenvoudig te beproeven, of de gele huidkleur kan worden weggenomen door eene spons met water. Voorts behoeft men slechts te letten op het al of niet gelijktijdig bestaan van pulsus tardus, die niet kan worden nagemaakt, en voornamelijk ook op de kleur der sclerotica; de blijvende witte kleur van deze verraadt de bedriegerij reeds op het eerste gezigt. Tot het voorkomen van mogelijk bedrog ten opzigte van physconie, geve men wel acht, dat bij het plaatselijke onderzoek der lever-streek geene de minste onnatuurlijke houding worde aangenomen. Bij eenig geduld, bij eenigen duur van zorgvuldige waarneming, zal de waarheid zich niet lang bedekt kunnen houden, inzonderheid dewijl de meeste, zoo niet alle slepende leverkwalen vroeger of later door wezenlijke stoornissen in de digestie en door algemeene verschijnselen (terings-koorts, oedema, waterzucht) en belangrijke vermagering, - die weder door weging kan worden geconstateerd, - worden vergezeld; verschijnselen, die natuurlijkerwijze bij simulanten achterwege blijven.

Ter genezing van hardnekkigen zijn de algemeene middelen aangewezen; daarbij kan in het bijzonder worden gevoegd de aanwending van emetico-catharctica, bij schraal dieet. Het aanjagen van vrees kan beproefd worden door "bedreiging met eene honger- en kwik-kuur" er bijvoegende: "dat het er maar op of onder moet"; insgelijks door "bedreiging" met den "buik-steek" onder voorgeven "van mogelijk bestaande lever-abcessen daardoor te herstellen".

Noot bij dit artikel

1) Marshall deelt, onder anderen, de waarneming mede van een Engelsch Officier, wien het gelukt was, op pensioen te worden gesteld, door deze bedriegerij, op welke hij zich later openbaar in een koffijhuis te Londen verhief! Ook Cheyne, Dunlop en anderen verhalen eenige merkwaardige voorbeelden der nabootsing of voorwending van lever-ziekten.

§ 131. Dysenteria

Inhoudsopgave

§ 133. Helminthiasis

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op: 28 March 2024.